Een tijd geleden kwam Mark* bij mij in verband met een verslaving aan alcohol, coke en seks, meestal in combinatie met elkaar. Aan de telefoon vertelde hij dat hij al heel vaak gestopt was, maar het nooit langer volhield dan een paar weken. Mark was halverwege de dertig, vrij groot, had een sportief uiterlijk en zag er altijd uit alsof hij net van een zonvakantie terug was. 'Hoe vind je het om hier te zijn', vroeg ik hem toen hij de eerste keer langskwam. 'Prima!', zei hij. 'Ik hoop dat dit een beetje werkt!'
Hij legde daarbij de nadruk op het woordje 'dit', wat ik nogal opvallend vond en ik vroeg hem wat hij daarmee bedoelde. 'Nou, ik ben al bij twee psychologen geweest, bij de huisarts en bij iemand die acupunctuur deed en dat werkte allemaal niet'. 'Hoe bedoel je?' 'Nou, ik ben toch nog steeds verslaafd!' Wat Mark deed, zonder dat hij het in de gaten had was het probleem aan de therapeut overhandigen: 'Ik hoop dat dit een beetje werkt'. Dat had hij bij de vorige therapeuten ook gedaan, maar die hadden dus 'gefaald'.
Door de verantwoordelijkheid buiten onszelf te houden, hoeven we niet naar onszelf te kijken, dan kan de therapie falen, maar wijzelf niet. Ik herkende het uit mijn eigen geschiedenis, want voordat ik daadwerkelijk aan mijn verslavingen begon te werken ging ik eerst naar twee therapeuten in verband met een 'negatief zelfbeeld' en 'depressieve gevoelens'. Dat was allemaal ook waar, maar het eigenlijke probleem: de verslaving, daar had ik het niet over. Veel te eng. Snel wegstoppen.
Stap 1
Zeker bij verslavingen duurt het vaak lang voor iemand hulp zoekt. Dat komt omdat het onderdeel is van het probleem van verslaving. Mensen met een verslaving zijn namelijk grandioos slecht in hulp vragen en leven vaak met het idee dat ze de dingen 'zelf moeten oplossen'. Dus voordat iemand hulp gaat zoeken moet diegene behoorlijk diep in de shit zitten. Het is niet voor niets dat in het Minnesota-model stap 1 en 2 gaan over het erkennen dat je machteloos staat tegenover je verslaving en toegeven dat je hulp nodig hebt. Toen ik Mark dit vertelde riep dat enorme weerstand op. Hij wilde niet toegeven dat hij machteloos was, want dat voelde als falen en opgeven. Maar het tegenovergestelde is waar, het is een noodzakelijke stap en het vraagt ongelofelijk veel lef en moed. In De Grote verdoving schrijft Erik Stofferis dat de eigenschappen van een krijger nodig zijn om de werkelijkheid onder ogen te zien en hulp te vragen. Het vraagt lef om stap 1 en 2 te zetten, omdat je gaat onderzoeken wat je zo lang vermeden hebt. En de angst voor wat je tegen gaat komen is hetgeen geweest wat je al die tijd heeft tegen gehouden.
"Het probleem is niet dat iemand geen oplossing ziet,
het probleem is dat iemand zijn probleem niet ziet".
Herstellen
Mark ging na afloop verwarder weg dan dat hij binnenkwam. Maar veel belangrijker is dat hij de week daarna weer terugkwam, omdat hij ergens ook voelde dat het klopte. Het hielp daarbij enorm dat ik hem vertelde over mijn eigen verslaving en hoe ik daarmee om ben gegaan. Ik vertelde onder andere dat ik helemaal in het begin van mijn herstel met een vriend over het strand liep en zei: ‘ik geef mezelf zes maanden om hiervan af te komen.’ Dat is inmiddels zeven jaar geleden. Ik vertelde ook dat mijn leven sindsdien op zowat alle fronten rijker en beter is geworden en als ik terug denk aan die zin ‘ervan af komen’, klinkt het mij vreemd in de oren. Naïef, maar ook te negatief. Want ja, de weg naar herstel is zwaar en confronterend, maar het is ook onwaarschijnlijk verrijkend! In herstel gaan is voor veel mensen een diep transformatief proces. Herstellen betekent ‘Weer beter worden’, ‘Aansterken’ en Weer in goede staat brengen’.
Iemand die de gevangenis van verslaving heeft ervaren, zal de herwonnen vrijheid enorm voelen en waarderen, juist omdat diegene de onvrijheid en het gewicht van de verslaving zo goed heeft ervaren.
* Mark is een gefingeerde naam
Reactie plaatsen
Reacties